Danıştay

Devlet kurumlarından Danıştay ile ilgili bilgiler ve bağlantılar yer almaktadır. Danıştay görevleri ve E-Devlet sisteminden sunulan Danıştay ile ilgili bağlantılar, iletişim ve adres bilgilerine de erişebilirsiniz.

Danıştay; Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ile görevlendirilmiş yüksek idare mahkemesi olup danışma ve inceleme merciidir. Bağımsız bir yüksek mahkeme olan Danıştay'ın hükümetle ilgili işleri Başbakanlık aracılığı ile yürütülür. Yargı ve danışma mercii olarak kişi ve idare hayatında koruyucu ve düzenleyici rol oynamaktadır.

Sorgulamalar ve Online Hizmetler

Danıştay Bilgi Bankası Kararları

Karar Erişim Sistemi; Danıştay dairelerinin verdiği kararlardan, emsal olarak ayrılanların, internet üzerinden, kullanıcılara açılmasını sağlayan bir sistemdir. Sistemdeki karar bilgileri güncel haldedir ve karar sayısı sürekli artırılmaktadır.

Kararlar; kimlik bilgileri, özet bilgisi ve metin bilgisinden oluşur. Kararın kimlik bilgileri, kararı veren Dairenin adı, karar yılı, karar numarası, esas yılı, esas numarası ve karar tarihinden oluşur. Her karar, bu bilgilerin tamamını mutlaka barındırır. Kararlar ayrıca, içeriklerine istinaden, çeşitli konularla ve mevzuatla ilişkilendirilmiştir.

Konu dizinleri, kararlara ulaşmak için bir sözlük gibi kullanılır. Konu dizinleri sistemde ayrıca tanımlanmıştır ve her karar bu dizinlerden bir ya da daha fazlası ile ilişkilendirilir. Dizinler kendi içinde konu, yargılama usulü ve kavram olmak üzere üç çeşittir. Konular ve yargılama usulleri dört seviyeli bir yapıya sahiptir. Örneğin : “vergi işleri” kendi başına bir konu olarak kayıtlıdır, ancak altında kendisine bağlı olan bir “veraset ve intikal vergisi” kaydı da mevcuttur. Bu kayda bağlı olan “matrah” ve matrah isimli dizine de bağlı olan “miras bölme sözleşmesi” ayrı bir kayıt olarak sistemde mevcuttur.

Dava Dosyası Sorgulama

Dava Dosyası Sorgulama sistemi, Danıştay'da görüşülen dosyalara ait bilgilerin internet üzerinden kullanıcılara ulaşmasını sağlayan bir sistemdir. Dosyasının ne durumda olduğunu öğrenmek isteyen kullanıcılar, dosyalarına ait ilgili yıl ve numara bilgilerini girerek dosyaları hakkında bilgi edinebilirler.  Dava dosyası sorgulaması aşağıdaki seçeneklere göre yapılabilmektedir.

Genel Evrak Numarasından Arama
Esas Numarasından Arama
Geldiği Yer Esas Numarasından Arama
Geldiği Yer Karar Numarasından Arama

Sorgulama yapılırken ekranda görülen 'evrak türü' 3 ana başlık altında gruplandırılmıştır.
1. Normal: Bu başlık altında ilk derece mahkemesi olarak Danıştay'da görülen davalar, ilk derece mahkemelerinden (idare ve vergi mahkemeleri) temyizen incelenmek üzere gelen dosyalar ve ilk derece mahkemelerinin ısrar kararlarının temyizen incelenmesi için gönderilen dosyalar yer almaktadır.
2. Temyiz: Bu başlık altında ilk derece mahkemesi olarak Danıştay Dava Dairelerinde görülen dosyalara ilişkin İdari ve Vergi Dava Daireleri Kurullarına yapılan temyiz başvuruları yer almaktadır.
3. İtiraz: Bu başlık altında ilk derece mahkemesi olarak Danıştay Dava Dairelerinde görülen dosyalara ilişkin yürütmenin durdurulması istemi hakkında İdari ve Vergi Dava Daireleri Kurullarına yapılan itiraz başvuruları yer almaktadır.
 

Danıştay Tarihçesi

Şurayı Devlet adıyla 1868 yılında Danıştayın kurulması, ülkede 19. yüzyılın ilk yıllarında başlayan ıslahat ve yenileşme hareketlerinin en önemlilerinden biridir.

Padişah Abdülaziz'in 10 Mayıs 1868 günlü nutkuyla fiilen çalışmaya başlayan Şurayı Devlet'in "Kavanin ve nizamat layihalarını tetkik ve tanzim, mesalihi mülkiyeyi tetkik, hükümet ile eşhas beyninde mütehaddis deaviyi rü'yet ve memurini devletin tahkik ahvaliyle, muhakemelerini icra" görevlerini yerine getirmek üzere kurulmuştur. "Hükümet ile eşhas beyninde mütehaddis davaları" görmek ve çözümlemek görevi, 1876 Kanuni Esasisi ile genel mahkemelere bırakıldığından, İmparatorluk Danıştayının yargısal görevi çok sınırlı kalmıştır.

İmparatorluk döneminde 54 yıl görev yapan Danıştayın faaliyeti, 4 Kasım 1922 tarihinde İstanbul’daki bütün merkez kuruluşlarının TBMM Hükümetinin idaresine geçtiği sırada sona ermiş, Cumhuriyet devrinde 669 sayılı Kanunla Danıştay yeniden kurulup, 6 Temmuz 1927 tarihinde çalışmaya başlamıştır. 669 sayılı Kanuna göre Danıştay, üç idari bir dava dairesi olmak üzere, dört daireden oluşmaktaydı.

1961 Anayasası, mahkemelerin ve hakimlerin bağımsızlığını hem yasama ve hem de yürütme organlarına karşı koruyabilmek için gerekli hükümleri öngörmekte idi. Bu Anayasanın 114 üncü maddesinde, "İdarenin hiçbir eylem ve işlemi yargı mercilerinin denetimi dışında bırakılamaz" denilmiş ve 1982 Anayasası ile bazı kısıtlamalar getirilmişse de, temel ilke korunmuştur.
1982 yılında ayrıca, ilk derece idari yargı mercileri olan idare ve vergi mahkemelerinin kurulmasıyla, idari yargı örgütünün kuruluşu tamamlanmıştır. Bu gün Danıştay, bu mahkemelerin üzerinde bir temyiz mercii olarak yargı görevine devam etmektedir.

Anayasa'da öngörülen Yüksek Mahkemelerden biri olan Danıştay, Anayasanın 155 inci maddesine göre, yürütme organına yardımcı bir inceleme, danışma ve karar organı olmanın yanısıra, yönetimin yargı yoluyla denetlenmesinde etkin ve önemli görev yapan bir yargı kuruluşudur.

Bugün Danıştayın idari görevleri ile yargı görevi birbirlerinden kesin olarak ayrılmış ve her iki görevi yürütecek daireler birbirinden tamamen ayrı olarak kurulmuşlardır. Yönetimin yargı yoluyla denetlenmesi görevini, idare ve vergi mahkemeleriyle birlikte, Danıştayın dava daireleri yürütmektedir.

Günümüzde Danıştay, 1982 yılında yürürlüğe giren 2575 sayılı Danıştay Kanununa göre örgütlenmiştir. Bu Kanuna göre Danıştay, onikisi dava, bir idari olmak üzere onüç daireden oluşmaktadır. Bugün Danıştayda, Danıştay Başkanı, Başsavcı, başkanvekilleri, daire başkanları ve üyeler olarak, 95 yüksek mahkeme hakimi görev yapmaktadır.

Danıştayda ayrıca, dava dosyalarını inceleyerek daire veya görevli kurullara gerekli açıklamaları yapmak, tutanakları hazırlamak ve karar taslaklarını yazmakla görevli, tetkik hakimleri ve davalar hakkında hukuki düşüncelerini bildirmek üzere savcılar bulunmaktadır.